Elias Cairels. Estat ai dos ans Qu' ieu no fi vers ni chanso

Elias Cairels.

Estat ai dos ans

Qu' ieu no fi vers ni chanso,

Mas era m somo 

Fuelha e flors, e dos chans 

Qu'el rossinhol fay, 

Qu' ieu vey say e lay

Quascus auzelhs domneiar 

Ab son par;

E pus tot quant es

S' alegra, ben soi entrepres, 

S' ieu no chant e no m' asolatz;

Pero si m soi alqu' esforsatz.

La fors' es tan grans

Qu' ieu chan, car no m sap bo, 

E vi ja sazo

Que chantar no m' er afans, 

Qu' avia lo cor gay; 

Mas eras non ay

Nulh joy que m fass' alegrar

Ni chantar;

Pero, s' ieu pogues

Far la meitat de so qu' ieu pes, 

Ieu bayssera las poestatz

Per qu' el segles es desonratz.

Desonors e dans

Creys de malvaiza razo;

Que 'l princ' e 'l baro 

An bayssat pretz e bobans, 

Don valor dechay, 

E negun non say 

Per que puesca endressar;

Que l' avar

An tan sobrepres

Totz selhs qu' eran larcs e cortes, 

Que, ses colp, los an encaussatz, 

Don quascus deu esser blasmatz.

Blasmes et engans

Es qui porta cor fello,

Ab humil faisso

Et ab amoros semblans; 

Pero no m' eschay 

Qu' ieu m met' en play

De lieys, cuy soli' amar;

Qu' enganar 

Li 'n vi pus de tres; 

Mas n' ai tal chauzida pres

Que m' a mi e 'lhs autres venjatz

Cuy elha tenia enchantatz.

Chanso, drogomans

Seras mo senhor Como,

E no m' ochaizo

Quar ieu non l' ai vist enans;

Que la gens de say

Dizon que val may

Que negus, pero be m par,

Si parlar 

Vuelh elh, o volgues,

Per qu' el veyras ans de dos mes;

E si ma chansoneta 'l platz, 

A ma dona Ysabelh sia 'l gratz.

Nulhs hom non pot ben chantar

Sens amar;

Pero, s' ieu agues

Gaya domna tal que m plagues,

Ges non suy tan desesperatz

Qu' ieu non ames, si fos amatz.

Elias Cairels. Estat ai dos ans Qu' ieu no fi vers ni chanso

Elias Cairels.

Estat ai dos ans

Qu' ieu no fi vers ni chanso,

Mas era m somo 

Fuelha e flors, e dos chans

Qu'el rossinhol fay, 

Qu' ieu vey say e lay

Quascus auzelhs domneiar 

Ab son par;

E pus tot quant es

S' alegra, ben soi entrepres, 

S' ieu no chant e no m' asolatz;

Pero si m soi alqu' esforsatz.

La fors' es tan grans

Qu' ieu chan, car no m sap bo, 

E vi ja sazo

Que chantar no m' er afans, 

Qu' avia lo cor gay; 

Mas eras non ay

Nulh joy que m fass' alegrar

Ni chantar;

Pero, s' ieu pogues

Far la meitat de so qu' ieu pes, 

Ieu bayssera las poestatz

Per qu' el segles es desonratz.

Desonors e dans

Creys de malvaiza razo;

Que 'l princ' e 'l baro 

An bayssat pretz e bobans, 

Don valor dechay, 

E negun non say 

Per que puesca endressar;

Que l' avar

An tan sobrepres

Totz selhs qu' eran larcs e cortes, 

Que, ses colp, los an encaussatz, 

Don quascus deu esser blasmatz.

Blasmes et engans

Es qui porta cor fello,

Ab humil faisso

Et ab amoros semblans; 

Pero no m' eschay 

Qu' ieu m met' en play

De lieys, cuy soli' amar;

Qu' enganar 

Li 'n vi pus de tres; 

Mas n' ai tal chauzida pres

Que m' a mi e 'lhs autres venjatz

Cuy elha tenia enchantatz.

Chanso, drogomans

Seras mo senhor Como,

E no m' ochaizo

Quar ieu non l' ai vist enans;

Que la gens de say

Dizon que val may

Que negus, pero be m par,

Si parlar 

Vuelh elh, o volgues,

Per qu' el veyras ans de dos mes;

E si ma chansoneta 'l platz, 

A ma dona Ysabelh sia 'l gratz.

Nulhs hom non pot ben chantar

Sens amar;

Pero, s' ieu agues

Gaya domna tal que m plagues,

Ges non suy tan desesperatz

Qu' ieu non ames, si fos amatz.

V. Cascus hom deu conoisser et entendre

V.

Cascus hom deu conoisser et entendre

Que riguessa ni sens ni cortesia,

Que sia el mon, no ns pot de mort defendre;

C' al jorn c' om nai comensa a morir,

E qui mais viu plus poigna de fenir;

Doncs ben es fols cel q' en sa vida s fia,

Si be s pensa de prion sa foillia;

Car nos es tost lo gentils cors faillitz

D' una valen comtessa Biatritz.

Doncs negus hom non pot per dreich contendre

Oimais, en tant cum dieus ten en baillia,

Ja 'n puosca mais sa par de valor rendre,

D' enseignamen ni d' aut cor, don dei dir:

E puois dieus se de mort non vole garir

Qui totz los bes del mon complitz avia,

Ja non fara als autres seignoria;

Que tuich morrem, e qui mais er grazitz,

Ni plus ama 'l segle, mais n' er trahitz.

Cum ausam doncs aquesta mort atendre,

Quand adobat trobam a chascun dia

Que nostra mort podem en vida rendre!

Car dieus nos ditz que l' anem lai servir

On el fo mortz per nos dampnatz garir;

E qui morir per lui vengar volria,

Cobran son dreich qu' a perdut en Suria,

Ab gran razon venria gent garnitz

Al jutgamen, lai on er Ihesu Cristz.

Qui per dieu vai l' aver e 'l cor despendre,

De paradis l' er uberta la via;

E qui no i vai deu baissar e dissendre

De tot onor; car tem que dieus l' azir

Qui reman sai ni pot anar garnitz;

Qu' ieu sai de tals c' avers e manentia

E diables e pechatz e bauzia

A 'ls retengutz cum fals avars aunitz,

Guerriers de dieu e de totz bes partitz.

Ben se cuiden en las terras estendre

E far conquistz, mas autramen cuich sia,

Car dieus, lo reis, sap s' arbalesta tendre,

E trai cairels trenchans per ben ferir;

E negus hom del colp no s pot gandir,

Quand el s' irais e vei c' om no s chastia;

Mas qui 'l dopta ni vas lui s' omelia

Aquel aura chapdel sains esperitz;

E qui no 'l fai er en enfern punitz.

A totz degra de dolor lo cor fendre

Del deseret del fill sainta Maria,

Mas col laire qui ve los autres pendre

S' esforsa plus del mal, ses repentir,

E 'l mal segle, don dieus nos lais issir,

A salvamen si cum ops nos seria;

E mon Thesaur que lais en Lombardia

Don dieu salut, car de totz nos es guitz,

E dels crozatz los cors e 'ls esperitz.

Gaucelm Faidit.